İstanbul Altın Borsası ve T.C. Hazine Müsteşarlığı’nın altın rafinerileri listesinde ilk resmî altın rafinerisi olarak yer alan İstanbul Altın Rafinerisi AŞ ve ilişkili şirketlerin yetkilisi 23 kişi hakkında, "hileli yollarla devlet desteği alarak örgütlü bir şekilde kamu zararına yol açtığı" iddiasıyla gözaltı kararı verildiği bildirildi. Bu kişilerden 21'i gözaltına alındı.

İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığından yapılan açıklamada, yürütülen soruşturma kapsamında İstanbul Altın Rafinerisi AŞ ve ilişkili şirketlerin yetkilileri olan 23 kişinin, hileli yollarla devlet desteği alarak örgütlü bir şekilde kamu zararına yol açtığı ifade edildi.

Açıklamada, şüpheliler hakkında, "1211 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Kanunu ve Bunun Tebliğlerine Muhalefet", "4749 Sayılı Kamunun Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanuna Muhalefet", "1567 Sayılı Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanuna Muhalefet" suçlarından gözaltı kararı verildiği kaydedildi.

Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu listesinde 5. sırada
1996 yılında kurulan İstanbul Altın Rafinerisi A.Ş. (İAR), Türkiye’nin önde gelen değerli maden işleme ve ticaret kuruluşlarından biri. 2007’de Dubai Altın Borsası’na üye olan İAR, 2011’de Londra Külçe Piyasaları Birliği’nin (LBMA) Good Delivery Listesi’ne girerek uluslararası rafineri standartlarını yakaladı.

İSO’nun 2024 verilerine göre Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu listesinde 5. sırada yer alan şirketin yıllık net satışı 229,7 milyar TL seviyesinde. Ancak altın sektörünün doğası gereği yüksek ciroya rağmen kâr marjı düşük seyrediyor; İAR’ın dönem kârı 77,8 milyon TL olarak kaydedildi. Şirket yaklaşık 244 çalışanıyla faaliyet gösteriyor.

Şirketin sahipleri kimler?
İstanbul Altın Rafinerisi’nin temelleri, 1990’ların ortasında Halaç ailesi tarafından atıldı. Şirketin kurucusu Ömer Halaç, Anadolu Üniversitesi Endüstri Mühendisliği mezunu olup, 1996’da Kapalıçarşı’da Halaç Kuyumculuk’u kurarak altın rafinasyonu işine adım attı. 2002 yılında İstanbul Altın Rafinerisi’nin hisselerini satın alarak Türkiye’nin ilk resmî altın rafinerisini faaliyete geçirdi.

Halaç, Türkiye’de ilk kez 999,9 saflıkta altın üretimi, farklı gramajlarda “Gramaltın” markalı külçelerin geliştirilmesi ve Türkak akreditasyonuna sahip laboratuvarın kurulması gibi yeniliklere öncülük etti.

Ömer Halaç’ın 2008 yılında Orta Afrika Cumhuriyeti’nde sıtma nedeniyle vefatının ardından, kardeşi Özkan Halaç şirkette görev aldı. Ancak o da 2014 yılında geçirdiği kalp krizi sonucu hayatını kaybetti.

Aile içinde uzun yıllar süren miras mücadelesi
İstanbul Altın Rafinerisi’nin hikâyesi, yalnızca üretim kapasitesiyle değil, aynı zamanda aile içi davalarla şekillenen karmaşık bir geçmişe sahip. Ömer Halaç’ın 2008’de sıtma nedeniyle vefatı sonrasında, aile içinde uzun yıllar süren bir ortaklık ve miras mücadelesi başladı.

Halaçların kardeşleri Özcan Halaç, 2008’de yapılan sermaye artışıyla rafineride yüzde 51 payla hakim hissedar haline geldi. Ancak bu durum, Ömer Halaç’ın eşi İlknur Halaç ile arasında sekiz yıl süren bir davayı başlattı. Mahkeme, 2022’de sonuçlanan kararla İlknur Halaç ve çocuklarının şirketteki yüzde 23,7’lik hissesine karşılık yaklaşık 102 milyon lira tazminat ödenmesine hükmetti. Böylece taraflar uzlaşarak davalar sonlandı ve Özcan Halaç İAR’ın tek patronu haline geldi.

Aile içi gerilimlerin ardından 2013’te yönetime profesyonel bir isim getirildi: Ayşen Esen, önce genel koordinatör, ardından CEO ve sonrasında Yönetim Kurulu Başkanı olarak görev aldı. Esen’in liderliğinde şirket kurumsallaşma sürecine girdi, finansal yapı güçlendirildi ve dış pazarlarda büyüme planları hız kazandı. Bugün İAR, yılda 1.380 ton altın işleme kapasitesiyle dünyanın en büyük ikinci rafinerisi konumunda.